نسخه گوگرد کم برای اصفهان مازوت پاک هم خفه مان می کند
سنج نیوز: از آغاز پائیز امسال، اصفهان زیر آسمانی خاکستری نفس کشیده است درحالیکه مسئولان از توقف مقطعی مازوت سوزی نیروگاه اصفهان و برنامه ریزی برای مصرف مازوت کم گوگرد در شرایط اضطرار می گویند.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها- ندا سپاهی: آلودگی نفس اصفهان را بند آورده است؛ تمام روزهای مهرماه امسال شاخص کیفیت هوای این شهر و شهر های مجاور آن در محدوده ناسالم قرار داشت و شاخص ذرات معلق PM۲.۵، بخصوص در ساعات اوج ترافیک بامداد و عصر به سطوح قرمز (ناسالم برای تمام گروههای جامعه) و بنفش در حد خیلی ناسالم می رسید.
آبان هم وضعیت مشابهی را تجربه می کند. این در شرایطی است که از آغاز پاییز، با کاهش خیلی اندک دما، آلاینده ها شهر را خفه کرده است. از ۲۲ اردیبهشت امسال مازوت سوزی در ۲ واحد از هشت واحد نیروگاه برق شهید محمد منتظری اصفهان به بهانه تعمیرات خطوط گاز و ناترازی انرژی شروع شد و بنا بر آماری که تیرماه امسال در اختیار خبرنگار مهر قرار گرفت این نیروگاه در آن مقطع روزانه ۶ تن آلاینده به هوای اصفهان، شاهین شهر و خمینی شهر تزریق می کرد.
استفاده از مازوت گوگرد کم در نیروگاه منتظری در صورت ناترازی در زمستان
اکنون اما میزان سوخت مازوتی که نیروگاه منتظری طی پنج ماه گذشته مصرف و تناژ آلاینده هایی که به هوای شهر های اطراف وارد کرده است، از جانب سازمان محیط زیست اعلام نمی شود چونکه اینروزها سخن از مازوت کم گوگرد (Low Sulphur) در بین است که آلایندگی کمتری نسبت به نفت کوره یا مازوت با گوگرد بالا تولید می کند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در این ارتباط به خبرنگار مهر می گوید: سه سال پیش سازمان حفاظت محیط زیست استاندارد گوگرد مازوت را از ۳.۵ درصد (۳۵ هزار ppm) به ۰.۸ درصد (هشت هزار ppm) کاست. گوگرد اصلی ترین آلاینده دیزلی هاست. مازوت فعلی کشتیرانی ها نیم درصد گوگرد دارد و مازوت ذخیره شده برای شرایط اضطراری در نیروگاه ها نیز همین کیفیت را خواهد داشت.
داریوش گل علیزاده با اشاره به این که مازوت سوزی در نیروگاه منتظری حالا متوقف است، خاطرنشان می کند: در صورت ناترازی گاز، فقط بصورت تلفیقی و در یکی دو واحد از هشت واحد نیروگاه منتظری استفاده می شود. ذخیره ۸۸ میلیون لیتری برای دو واحد، حدود یک ونیم تا دو ماه کافی است و این نیروگاه فقط در وضعیت بحرانی آلودگی اجازه مصرف خواهد شد.
وی اضافه کرد: سال هاست سوخت اصلی نیروگاه منتظری و اسلام آباد در اصفهان گاز طبیعی است و نیروگاه اسلام آباد مانند نیروگاه بعثت تهران داخل شهر، مازوت نمی سوزاند.
اصفهان حتی با حذف کامل مازوت هم آلودگی دارد
گل علیزاده تصریح می کند: باید توجه داشت که حتی اگر مازوت سوزی کامل حذف شود، باز هم در اصفهان آلودگی داریم؛ چون خودرو ها بخصوص ناوگان عمومی پرپیمایش و صنایع تأثیر بیشتری دارند. حدود ۱۰ هزار واحد صنعتی در شعاع ۵۰ کیلومتری اصفهان قرار دارند که ۷۷ درصدشان داخل این محدوده هستند و اثرات تجمعی شان کیفیت هوا را ناسالم می کند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست اصفهان حتی بدون مازوت هم آلودگی را اجتناب ناپذیر می داند و می گوید: باید از بارگذاری صنایع بالقوه آلاینده جلوگیری نماییم. اثرات تجمعی واگذاری های صنعتی و افزایش مصرف انرژی که ۹۴ درصد آن از سوخت فسیلی تأمین می شود حتی با انتشار حداقلی، کیفیت هوا را ناسالم می کند.
گل علیزاده تبدیل نیروگاه حرارتی منتظری را به سیکل ترکیبی راهکار نهائی این نیروگاه دانسته و می افزاید: با تبدیل به نیروگاه سیکل ترکیبی اگر مصرف گاز ۵۰ درصد کم می شود، مصرف آب به شدت کاسته می شود و با نصب سیستم های نوین، انتشار آلاینده ناکس NOx تا ۹۰ درصد پایین می آید. راندمان نیروگاه نیز از ۲۹-۳۰ درصد به ۵۵-۵۶ درصد می رسد. این پروژه کامل اقتصادی، زیست محیطی و به روز است و اگر استارت بخورد، ۳۶ ماه طول می کشد. پیگیری های لازم از وزارت نیرو در جریان است تا منابع مالی تأمین شود.
اما ارتقا و نوسازی نیروگاه ۱۶۰۰ مگاواتی شهید محمد منتظری به سیکل ترکیبی بر مبنای برآوردهای اولیه کارشناسان بین یک و نیم تا ۲ میلیارد دلار اعتبار مالی نیاز دارد و همین مورد مانعی بزرگ بر سر راهکار اصلی کاهش آلایندگی این نیروگاه بیخ گوش اصفهان است، برای همین سخن گفتن از مازوت کم سولفور شاید اقدامی مثبت به نظر برسد اما آیا مازوت هشت هزار ppm واقعا کم آلاینده است؟
ردپای SO2 در تشدید آلودگی هوای اصفهان در ۴ سال اخیر
حسین احمدی کیا دانشیار گروه مکانیک و عضو گروه پژوهش آلودگی هوا در پژوهشکده محیط زیست دانشگاه اصفهان، پاسخ متفاوتی دارد.
وی به خبرنگار مهر می گوید: مطالعات مدلسازی ما نشان داده است که اگر نیروگاه شهید منتظری از گاز طبیعی استفاده نماید، غلظت ذرات معلق شهر اصفهان را کمتر از نیم درصد و غلظت اکسیدهای نیتروژن NOx را سه درصد بالا می برد و تأثیر خیلی کمی در غلظت اکسیدهای گوگرد دارد اما اگر نیروگاه تماماً از سوخت مازوت با محتوای گوگرد حدود سه درصد استفاده نماید، به صورت میانگین حدود هفت میکروگرم بر مترمکعب غلظت ذرات معلق و حدود پنج ppb غلظت دی اکسید گوگرد شهر اصفهان افزایش خواهد یافت.
احمدی کیا با اشاره به این که آلاینده شاخص مازوت، SO۲ است، خاطرنشان می کند: داده های پایش آلودگی هوا نشان می دهند که میانگین سالانه این آلاینده از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱ روند کاهشی داشته است که بطور عمده به بهبود کیفیت بنزین و گازوئیل مصرفی در اصفهان مرتبط می باشد. در عین حال، از سال ۱۴۰۱ که سوختن مازوت در نیروگاه آغاز شد، روند افزایش SO۲ مشاهده می شود. این افزایش بخصوص در فصل زمستان محسوس است به صورتی که ۱۲ درصد روزهای زمستان شاخص SO۲ بیشتر از ۱۰۰ (ناسالم برای گروههای حساس) بوده است، هرچند هیچ روزی این شاخص از ۱۰۰ تجاوز نکرده است.
وی تاکید دارد: داده های ایستگاه های پایش هوای شهرداری اصفهان نشان می دهند که بیشترین غلظت SO۲ در ارتباط با ایستگاه دانشگاه صنعتی اصفهان است که نزدیک نیروگاه شهید منتظری قرار دارد که این مورد ارتباط مستقیم افزایش SO۲ با سوخت مازوت نیروگاه را تأیید می کند.
کاهش گوگرد نفت کوره اقدامی مثبت اما ناکافی
این استاد دانشگاه کاهش گوگرد را مثبت اما ناکافی دانسته و می افزاید: قبل تر محتوای گوگرد مازوت پالایشگاه اصفهان ۲۵ هزار تا ۳۵ هزار پی پی ام بود و با کاهش آن به پنج هزار پی پی ام، حدود ۸۵ درصد اکسید گوگرد و ۷۰ درصد ذرات معلق را می کاهد اما تفاوت چشمگیری در اکسیدهای نیتروژن نخواهد داشت. اما هنوز کافی نیست. معین نیست که منظور از مازوت کم گوگردی که مسئولان می گویند چیست؛ متاسفانه نه پالایشگاه ها، نه نیروگاه ها و نه سازمان حفاظت محیط زیست غلظت مازوت را اعلام نمی کنند.
احمدی کیا تصریح می کند: مشکل اصلی این است که حتی در حالی که مازوت نیز مصرف نشود، هوای اصفهان بطور مزمن اشباع از ذرات معلق و اکسیدهای نیتروژن است. بنابراین، سوختن مازوت در نیروگاه ها چه از نوع گوگرد بالا و چه از نوع گوگرد کم موجب افزایش شدید آلاینده ها و تشدید آلودگی هوا می شود.
آلایندگی سوخت مازوت فراتر از انتشار گوگرد است
وی مازوت را فراتر از گوگرد دانسته و خاطرنشان می کند: هرچند گوگرد آلاینده ای شاخص در مازوت به حساب می آید اما مشکل مازوت تنها به گوگرد محدود نمی گردد. مازوت علاوه بر ترکیبات گوگردی، حاوی فلزات سنگین، دوده و ترکیبات آلی سرطان زا است که در پروسه احتراق، مجموعه ای از آلاینده های خطرناک را در هوا آزاد می کند. مازوت یکی از آلاینده ترین سوخت های فسیلی به حساب می آید چونکه پسماند پالایش نفت خام است و سهم بالایی از ناخالصی ها را در خود دارد.
احمدی کیا با ارایه پیشنهادها و راهکارهای عملی می گوید: اکنون حدود ۲۰ میلیون بخاری گازی فرسوده در کشور وجود دارد که با جایگزینی آنها با بخاری های هرمتیک میتوان مصرف گاز خانگی را به میزان قابل توجهی کاست. افزایش راندمان سیستم های گرمایشی و سرمایشی و عایق بندی ساختمان ها نیز از مهم ترین اقداماتی است که می تواند مصرف برق و گاز در قسمت خانگی و تجاری را به شدت کم کند.
به گفته وی، در قسمت صنعتی، تبدیل کوره های آجرپزی نوع هافمن به نوع رولری باعث کاهش تا ۷۵ درصدی مصرف گاز در این واحدها شده و درنتیجه گاز بیشتری برای نیروگاه ها تأمین می شود.
این استاد دانشگاه بر تبدیل نیروگاه ها به سیکل ترکیب تاکید کرده و می افزاید: یکی از راهکارهای کلیدی برای رفع هم زمان کمبود گاز و برق، تبدیل نیروگاه های بخار نظیر شهید منتظری، شازند و منتظر قائم به نیروگاه های سیکل ترکیبی کلاس F مپنا است. با این اقدام، تولید برق این نیروگاه ها بدون افزایش مصرف گاز تا حدود ۷۵ درصد بیشتر می شود و بدین ترتیب احتیاج به استفاده از مازوت بطور شایان توجهی کاهش خواهد یافت.
به گزارش سنج نیوز به نقل از مهر، کاهش گوگرد از ۳۵ هزار به هشت هزار ppm گام مثبتی است اما برپایه مدل سازی های پژوه شگران دانشگاه اصفهان ادعای کم آلاینده بودن مازوت کم گوگرد با وجود فلزات سنگین، دوده و ترکیبات آلی چندحلقه ای اغراق آمیز است.
اکنون توقف مصرف مازوت در نیروگاه منتظری موقتی و مقطعی است و بدون شفافیت راجع به غلظت، تأمین بودجه سیکل ترکیبی و مدرن سازی پالایشگاه ها، برگشت به مازوت اجتناب ناپذیر خواهد بود.
باید توجه داشت که آلودگی هوای شهر اصفهان نیز ساختاری است و وجود ۱۰ هزار واحد صنعتی، ناوگان فرسوده و اجرای پرابهام طرح اسقاط خودرو ها، وابستگی ۹۴ درصدی به سوخت های فسیلی و توپوگرافی خاص این منطقه سبب شده تا اصفهان امروز میراث دار آلودگی دائمی و چهارفصل سال باشد.
منبع: sanjnews.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب