بررسی وضعیت مالی دانشگاه ها در نشستهای اندیشه ورزی مرکز الگوی پیشرفت
رئیس اندیشکده چرخه نوآوری مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و یکی از اعضای اندیشکده علم مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با حضور در نشست اندیشه ورزی مرکز الگوی پیشرفت به بررسی وضعیت چهارگانه سیاستگذاری، تامین مالی، اجرا و نظارت در توسعه علمی کشور پرداختند.
به گزارش سنج نیوز به نقل از ایسنا، ایمان افتخاری در چهل و نهمین نشست از سلسله نشست های اندیشه ورزی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اظهار داشت: تدبیر شماره ۱۱ سند الگوی پیشرفت تاکید دارد «حمایت فزاینده و مطالبه متناسب از مراکز و شخصیت های علمی کشور برای بسط مرزهای دانش و مطالعات و پژوهش های چند رشته ای و بین رشته ای بدیع در امتداد رفع نیازها و حل مسائل اساسی جامعه و بهره گیری دستگاه های سیاستگذاری و اجرائی از ظرفیت علمی کشور».
عضو هیات علمی پژوهشگاه دانش های بنیادی افزود: هندسه نهادهای علم و فناوری در ایران و امریکا با یکدیگر تفاوت زیادی دارد. لایه میانجی بین نهادهای علم و فناوری در ایران تعداد بسیار زیادتری نسبت به نهادهای علمی در امریکا هستند. ضمن این که بودجه این نهادها در امریکا کاملا مشخص و قابل توجه است. این بودجه عددی بیش از ۹۰ میلیارد از ۴۴۰۰ میلیارد دلار کل بودجه این کشور است. این عدد نشان میدهد که عددی در حدود دو درصد از کل بودجه امریکا به بخش علم و فناوری این کشور اختصاص داده می شود. نهادهای علمی در امریکا دارای خاصیت هایی چون بودجه مشخص، تعداد نهادهای میانجی کمتر و ماموریت های مشخص است. در صورتیکه هندسه نهادهای علم و فناوری در ایران بسیار شلوغ و کم اثرتر و با بودجه های بسیار کمتر هستند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: تامین مالی در دانشگاه های امریکا بوسیله خیران، بنیادها، هدایا و درآمدهای خود دانشگاه و پژوهانه ها بیش از ۹۰ میلیارد دلار است که از طرف نهادهای وابسته به حاکمیت امریکا به نهادهای علم و فناوری تزریق می شود. کمک هزینه پرداختی به دانشجویان نیز بصورت شهریه به موسسات آموزش عالی بازگرداننده می شود.
وی افزود: در سال ۲۰۱۸ حدود ۵۰ میلیارد دلار از طرف خیران امریکایی به دانشگاهها پرداخت گردید و کل بودجه ای که در بخش پژوهش نهادهای علم و فناوری دانشگاه های امریکا هزینه شد بیش از ۸۴ میلیارد دلار بود، اما تامین مالی در ایران کاملا متفاوت می باشد. شهریه دریافتی از دانشجویان در کنار بودجه های دولتی تامین مالی دانشگاه ها را شامل می شود. دانشگاه های محدودی هدیه دریافت می کنند که این هدایا نقش بسیار کمرنگی در بودجه این دانشگاهها دارد. نهاد وقف نیز در دانشگاه ها خیلی کم رنگ است. بودجه های مالی دانشگاه هم که بصورت ساز و کارهای غیرمستقیم به دو شکل است. یکی بصورت شهریه هایی است از دانشجویان دریافت می شود و دیگری بودجه هایی است که تحت عنوان پژوهانه دریافت می شود.
افتخاری اشاره کرد: چالشهای نظام تامین مالی نظام آموزش و پژوهش دانشگاه های ایران شامل ابزارهای مالی که به ابزارهای حاکمیتی محدود مانده است و سهم پایین بودجه های غیررقابتی نسبت به بودجه های رقابتی است.
وی در آخر متذکر شد: حرکت به سمت تدبیر شماره ۱۱ بدون توجه به لطمه شناسیهای انجام شده ابتر خواهد ماند و این تدبیر در حد حرف باقی می ماند.
ورود بیش از اندازه شورای عالی انقلاب فرهنگی به مسائل ریز دانشگاه ها از نقاط ضعف نظام آموزش عالی استدر بخش دیگری از این جلسه حسین سالارآملی رئیس اندیشکده چرخه نوآوری مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اظهار داشت: با خیلی از سخنان دکتر افتخاری موافقم. تقسیم کار نامناسب و مستقل نبودن دانشگاه ها جز موارد مورد تاکید بنده است. پرداخت کمک هزینه دانشجویان توسط صندوق مربوطه کمکی به دانشگاهها و دانشجویان است اما نگران حذف برخی افرادی هستم که از توانمندی بالایی برخوردار نیستند اما تمایل زیادی به ادامه تحصیل در دانشگاه دارند.
قائم مقام وزیر علوم در امور بین الملل اشاره کرد: جایگاه شورای عالی عطف در روند توسعه فناوری به مشکلات مالی افزوده است. افزون بر آن ورود بیش از اندازه شورای عالی انقلاب فرهنگی به مسائل ریز دانشگاه ها و نظام آموزش عالی از دیگر نقاط ضعف نظام آموزش عالی است. در بهبود روند فعلی جایگاه شورای عالی عطف و شورای عالی انقلاب فرهنگی بسیار اهمیت دارد. مقام معظم رهبری و رئیس جمهور و اساتید دانشگاهها هم از شورای عالی عطف انتظار دارند سطح خودش را از سطح پایین فعلی به سطح بالاتری ارتقا دهند.
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر اشاره کرد: در بیشتر دانشگاههای اروپایی بر عکس دانشگاههای امریکا، استرالیا و انگلیس از دانشجویان شهریه نمی گیرند بلکه حکومت مرکزی، محلی و اتحادیه اروپا به دانشگاههای این کشورها کمک مالی می کند. اتحادیه اروپا تحت عنوان برنامه ای به اسم هوریسن حدود ۸۵ میلیارد یورو بصورت رقابتی در بطن دانشگاههای اروپایی تزریق کرد و مقرر است طی سال های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۷ حدود ۱۰۰ میلیارد یورو دیگر بصورت رقابتی به دانشگاههای اروپا تزریق خواهدنمود.
وی اشاره کرد: یکی از نقاط ضعف دانشگاههای ایران عدم رقابت و پرداخت نشدن بودجه ها بصورت رقابت و عملکرد دانشگاهها نیست. در سال ۱۴۰۰ دولت حدود ۲۷ هزار میلیارد تومان باید به دانشگاهها و پژهشگاهها پرداخت می کرد که هنوز پرداخت نشده است. این عدد معادل یک میلیارد دلار بودجه یک دانشگاه کوچک در انگلستان است. ایران بابت دانشگاهها بودجه چندانی نسبت به دانشگاههای انگلستان پرداخت نمی کند.
رییس اندیشکده چرخه نوآوری مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت متذکر شد: در کلان نظام تامین مالی با چالشهایی چون فقدان بخش خصوصی برای رقابت کیفی با دانشگاهها، شهریه اندک دانشگاهها و فقدان نظام رقابتی در پرداختهای دولتی روبروست. نیروهای نظامی و انتظامی می توانستند با اهمیت ترین نهادهایی باشند که سفارشات پژوهشی خودرا به دانشگاهها بدهند و درامد دانشگاه را بالا برند اما این نهادها بوسیله نهادهای پژوهشی خود این کارها را انجام می دهند.
سالارآملی ابراز تاسف کرد: در کشورمان بین مسئولان احتیاج به علم و دانش احساس نمی گردد. از فرماندار و استاندار گرفته تا صدا و سیما و امام جمعه خودرا توانمند می دانند و نیاز به دانش اندوزی جدید نمی کنند. گویی مسئولان در ایران عدم احتیاج به علم و دانش را فریاد می زنند. نقش دولت در نظام ملی فناوری به ویژه در خرید فناورانه دولتی ضعیف است و این مسئله به نظام مالی دانشگاه ها ضربه زده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب