لزوم ثبت اندیشه های علوم اجتماعی ایران و پرهیز از تقابل سازی
سنج نیوز: یک استاد دانشگاه ضمن اشاره به تغییرات سریع اجتماعی، بر ضرورت توجه به مسایل مغفول مانند مقاومت و ثبت اندیشه های علوم اجتماعی ایران و پرهیز از تقابل سازی تأکید نمود.
به گزارش سنج نیوز به نقل از مهر، نشست مقاومت به مثابه امر اجتماعی بامداد امروز در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار گردید.
در اولین برنامه رسمی انجمن بین المللی علوم اجتماعی، علی انتظاری استاد دانشکده علوم اجتماعی، در سخنانی به تشریح نیازمندیهای تشکیل این انجمن و چالش های پیش روی علوم اجتماعی در ایران پرداخت.
وی در آغاز، از تلاش گسترده برگزارکنندگان برای سامان دهی نشست تقدیر کرد و تاکید داشت که برگزاری چنین رویدادی بدون پشتوانه نهادی و صرفا با فعالیت «خودجوش» اعضاء جامعه علمی، اقدامی دشوار اما پرارزش است.
ضرورت توجه به موضوعات زمین مانده علوم اجتماعی
انتظاری با اشاره به این که گروهی از متخصصان علوم اجتماعی طی ماه های اخیر احساس کرده اند خیلی از مسایل اساسی این حوزه «بی صدا» و بدون رسیدگی رها شده، گفت: موضوع هایی مهم همچون مقاومت، علیرغم اهمیت تاریخی و نظری، کمتر مورد توجه قرار گرفته اند؛ در حالیکه رخدادهای جهانی بعد از رویدادهای ۷ اکتبر و تحولات معروف به طوفان الاقصی، ظرفیتهای اجتماعی و ژئوپولیتیکی جدیدی برای تحلیل پدیده مقاومت بوجود آورده است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه «پیکربندی اجتماعی جهان بشدت درحال تغییر است»، اخطار داد که ادامه تحلیل های مبتنی بر چارچوب های صرفا ملی، دیگر پاسخگوی فهم تحولات امروز نیست.
وی با اشاره به همایش اخیر «وضعیت اجتماعی ایران» اضافه کرد: باوجود تغییرات اساسی، هنوز با همان متغیرهای ملیِ دهه های پیش تحلیل می کنیم؛ در حالیکه خیلی از نهادها، کنشگران و حتی روشنفکری امروز ماهیت فراملی پیدا کرده اند.
به گفته وی نادیده گرفتن این تحولات سبب می شود جامعه شناسان خود گرفتار همان کاستی ای شوند که معمولا به آن دیگر نهادهای رسمی انتقاد می شود.
انتظاری در قسمت دیگری از سخنان خود، به مثال هایی از رویدادهای عظیم اما کم تحلیل شده اشاره کرد؛ همچون حضور میلیونی افراد در راهپیمایی اربعین. وی اظهار داشت: بیست میلیون نفر در یک مراسم شرکت می کنند، اما این پدیده با چنین مقیاسی کمتر در تحلیل های علوم اجتماعی جدی گرفته شده است.
چالش نسل های دانشگاهی و لزوم دیپلماسی فرهنگی
انتظاری از «عقب ماندگی نسل های دانشگاهی» نیز به عنوان یکی از موانع علوم اجتماعی نام برد و بر لزوم بازآرایی نظام آموزشی و پژوهشی متناسب با تحولات عصر دیجیتال تاکید کرد.
وی همینطور دیپلماسی فرهنگی، تعامل فعال با انجمن های بین المللی و ارتباط سازمان یافته با دانشگاه های جهان را از نیازهای اساسی امروز علوم اجتماعی کشور دانست.
انگیزه تأسیس انجمن بین المللی علوم اجتماعی
انتظاری با تشریح چرایی تأسیس این انجمن اظهار داشت: لزوم توجه به نگاه فراملی و خلاصی از محدودیت نگاه صرفا ملی، مهم ترین دلیل انتخاب عنوان بین المللی برای انجمن بود.
وی تاکید کرد: بنیان گذاران انجمن قصد «دیگری سازی» نسبت به انجمن ها و تشکل های موجود علوم اجتماعی را ندارند و این انجمن با نگاه تکمیلی و همدلانه فعالیت خواهدنمود.
وی اضافه کرد: هدف ما نقد مخرب یا متهم کردن جامعه شناسی موجود نیست. گرایش های متعدد علوم اجتماعی همه لازم و ضروری اند؛ اما باید بتوانند به مسایل نوظهور و ظرفیتهای عظیم اجتماعی با نگاهی امیدبخش و مساله محور پاسخ دهند.
تاکید بر همکاری با همه تشکل های علمی و استفاده از فرصتهای نو
انتظاری در ادامه سخنان خود بر لزوم همکاری گسترده با تمام تشکل ها و انجمن های علمی موجود تاکید کرد و گفت هدف اصلی اعضاء انجمن بین المللی علوم اجتماعی «انجام کار جامعه شناسی دقیق و استفاده حداکثری از فرصتهای جدید در شناخت پدیده های اجتماعی» است. وی ادامه داد: قصد ما نادیده گرفتن ظرفیت ها یا نفی رویکرد های کنونی نیست؛ بلکه تلاش داریم با هم افزایی و مشارکت، نگاه عالمانه تری در تحلیل مسایل کشور ایجاد نماییم.
وی با اشاره به انتخاب «مقاومت» به عنوان اولین محور کاری انجمن، آنرا یکی از مهم ترین موضوعات ریشه دار علوم اجتماعی در ایران دانست و توضیح داد که با وجود سابقه غنی نظریه پردازی در رابطه با مقاومت، این مساله کمتر در چهارچوب های جامعه شناختی جدید مورد توجه قرار گرفته است.
ضرورت ثبت اندیشه های علوم اجتماعی ایران و پرهیز از تقابل سازی
انتظاری به لزوم تدوین مجموعه ای جامع از نظریه ها و آرا اندیشمندان علوم اجتماعی ایران اشاره نمود و گفت در این راستا، اولین سرفصل ها برای تدوین کتابی در این زمینه تهیه شده است. او هدف این کار را «شناخت ذخایر فکری کشور و استفاده از آنها در حل مسایل اجتماعی» مطرح کرد.
وی همینطور نسبت به جریان هایی که با برچسب زنی های تند، علوم اجتماعی را به حاشیه رانده اند، انتقاد نمود و اضافه کرد: متهم کردن علوم اجتماعی به غرب زدگی نه تنها جایگزینی علمی ایجاد نکرده، بلکه سبب شده برخی نهادها به جای استفاده از دانش تخصصی، به روش های غیرکارشناسی روی آورند.
وی نمونه هایی همچون نادیده گرفتن ماهیت اجتماعی مساله ترافیک را مثال زد و گفت غلبه نگاه فیزیکی در مدیریت، کشور را با هزینه های گزاف و نتایج اندک مواجه کرده است. انتظاری تاکید کرد که این وضعیت محصول «دو سویه» است: هم بخشی از بدبینی به علوم اجتماعی در نهادها و هم ضعف هایی که خود جامعه شناسان باید برای حل آن تلاش کنند.
ضرورت بازبینی و ایجاد ارتباط مؤثر با نهادهای تصمیم گیر
انتظاری اظهار داشت: تشکیل انجمن بین المللی علوم اجتماعی تلاشی برای ایجاد بازبینی و ارتباط مؤثر با سازمان هاست. قرار نیست آنها را در نقطه مقابل خود قرار دهیم؛ بلکه باید با نگاه انتقادی اما دلسوزانه وارد گفتگو شویم و به حل مسایل کمک نماییم.
او ریشه خیلی از مسایل کشور، از اعتیاد تا سبک زندگی و اقتصاد، را متأثر از تحولات جهانی دانست و اخطار داد که نادیده گرفتن این دگرگونی ها تحلیل های ما را ناکارآمد می کند. انتظاری در انتها ابراز امیدواری کرد با هم افزایی میان متخصصان، انجمن بتواند نقش مؤثری در تبیین مسایل و ارایه راهکارهای علمی ایفا کند و سپس وارد بحث اصلی نشست یعنی مبحث «مقاومت» شود. بطور خلاصه، وی در آغاز، از تلاش گسترده برگزارکنندگان برای سامان دهی نشست قدردانی نمود و تأکید داشت که برگزاری چنین رویدادی بدون پشتوانه نهادی و فقط با فعالیت خودجوش اعضاء جامعه علمی، اقدامی دشوار اما پرارزش است. انتظاری به لزوم تدوین مجموعه ای جامع از نظریه ها و آرا اندیشمندان علوم اجتماعی ایران اشاره نمود و گفت در این راستا، نخستین سرفصل ها برای تدوین کتابی در این مورد تهیه شده است. انتظاری در آخر اظهار امیدواری کرد با هم افزایی میان متخصصان، انجمن بتواند نقش مؤثری در تبیین مسائل و ارائه راهکارهای علمی ایفا کند و سپس وارد بحث اصلی نشست یعنی مبحث مقاومت شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب