انتقاد سخنگوی سابق شورای نگهبان از مصوبه این شورا در مورد انتخابات ریاست جمهوری
نجات الله ابراهیمیان، حقوقدان و سخنگوی اسبق شورای نگهبان در گفتگو با روزنامه ایران، باور دارد که دغدغه شورای نگهبان برای ساماندهی انتخابات مثبت است، اما مصوبه اخیر مخالف و مغایر قانون اساسی است.
بخش هایی از این گفتگو را بخوانید؛
*دغدغه شورای نگهبان برای جلوگیری از ثبت اسامی بی حساب و کتاب که وضع تأسف باری دارد، قابل درک است، اما چاره انتخابی (شورای نگهبان) مغایر با قانون اساسی است. زمانی که من در شورای نگهبان بودم، به مناسبت تصویب سیاست های کلی انتخابات، این بحث عنوان شد که چطور می توان جلوی ثبت اسامی بی حساب و کتاب در انتخابات ریاست جمهوری را گرفت. در آن زمان مباحثی عنوان شد. اما مسأله این است که از قانون اساسی، اینطور برمی آید که شورای نگهبان فقط از نظر مصداق می تواند شرایط نامزدهای ریاست جمهوری را بررسی کند، یعنی بصورت قضیه شخصیه، ببیند که آیا معیارهایی که قانون اساسی گفته، در این فرد خاص ثبت نام کرده، هست یا نیست. اما شورای نگهبان نمی تواند قاعده کلی بگذارد که شبیه تقنین یا بخشنامه باشد که از آن پیام های کلی استنباط شود.
*من دقیقاً همه مصوبه اخیر را ندیدم، اما اگر این مصوبه اینطور باشد که بر طبق قاعده کلی گذاشته باشند که مثلاً از این اشخاص خاص ثبت نام بکنید یا از این اشخاص خاص ثبت نام نکنید، این قاعده کلی، نوعی تقنین است که این تقنین در صلاحیت شورای نگهبان نیست و مجلس شورای اسلامی باید این کار را بکند. به عبارت دیگر، اگر قانون اساسی که شرایط نامزدهای ریاست جمهوری را بیان کرده است، نیاز به تبیین داشته باشد تا قواعد جزئی تری این قواعد کلی را بیان کنند، اگر چنین نیازی حس گردد، وضع این قواعد به عهده مرجع قانونگذاری یعنی مجلس شورای اسلامی است. اگر احیاناً مجلس شورای اسلامی با شورای نگهبان به اختلاف برمی خوردند، مصوبه به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع می شد. اما خود شورای نگهبان اختیار وضع قواعد کلی را ندارد و چاره انتخابی برای حل این معضل، چاره ای است که با قانون اساسی مطابق نیست.
*قانون اساسی می گوید نامزد ریاست جمهوری باید رجل سیاسی باشد. اگر این مفهوم برای تعیین صلاحیت ها کافی نبوده و بسیار کلی باشد، در این صورت باید یک قاعده از مرجع پایین تر، یعنی قانون عادی، آن کلیت را از بین ببرد و آن قاعده را مشخص تر کرده (یا بصورت دقیق تر و جزئی تری) تبیین کند، درست است که مسأله بررسی و احراز شرایط نامزدهای ریاست جمهوری برعهده شورای نگهبان است، اما لحاظ شرایط، به مدلول بررسی وجود شرایط نامزدی در یک مصداق معین است، نه وضع یک قاعده کلی (برای همه نامزدها). بدین سبب بنظر می رسد که دغدغه های شورای نگهبان قابل درک و نگرانی آنان درست است، اما چاره ای که دارند، چاره مناسبی نیست.
* در انتخابات ما با دو مرحله روبه رو هستیم؛ یکی مرحله اجرا و دیگری مرحله نظارت. مجریان یعنی مقام ثبت نام کننده بر طبق تفسیر خود (قانون را) اجرا می کنند. ناظر هم بر طبق تفسیر خودش از قانون باید بر فرایندهای اجرائی نظارت کند. بنابراین، به نظر من وزارت کشور یا هر نهادی که عهده دار مسأله ثبت نام است و از آنجایی که ثبت نام یک پروسه اجرائیست، بر طبق قوانین موجود و تفسیر خودش از قانون باید این کار را انجام دهد و اگر این تفسیر غلط بود، مرجع ناظر با سازوکارهای خودش آنرا کنترل می کند. مثلاً اگر کسی ثبت نام کرد که صلاحیت لازم را ندارد (مرجع نظارتی) صلاحیت این فرد را رد کند.
1727219
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب